Κύριε Λακασά, η
ανοδική τάση των ελληνικών εξαγωγών είναι ελπιδοφόρο μήνυμα στην περίοδο της
ύφεσης και δείχνει ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Ποια είναι τα δυνατά σημεία των
Ελλήνων εξαγωγέων και ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και πρέπει να
επιλυθούν ώστε να διατηρηθεί η ανοδική τάση;
Το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, Ιαν-Μάρτιος
2013, οι ευρωπαϊκές εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν οριακά κατά 0,6%
συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Για το ίδιο διάστημα, οι
εξαγωγές σε επίπεδο Ευρωζώνης σημείωσαν πτώση κατά 1,2%, ενώ οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών, κατέγραψαν
άνοδο κατά 5%. Το γεγονός αυτό δείχνει
τη δυναμική των Ελλήνων εξαγωγέων. Η Ελλάδα έχει πλεόνασμα ταλαντούχου και
εκπαιδευμένου με υψηλές δεξιότητες εργατικό δυναμικό. Πιστεύω στο
επιχειρηματικό πνεύμα των Ελλήνων και μπορώ να το διακρίνω και να το
αναγνωρίσω. Παρά τις ολοένα και αυξανόμενες αντιξοότητες οι Έλληνες επιχειρηματίες
επιβίωσαν μέχρι σήμερα ενισχύοντας μάλιστα την διεθνή παρουσία τους, χάρη στο
ταλέντο της προσαρμοστικότητας που διαθέτουμε ως έθνος. Όλοι γνωρίζουμε ότι
καθημερινά δίνουμε τη δική μας μάχη για επιβίωση και για να κρατήσουμε τη σημαία της Ελλάδας ψηλά
στις διεθνείς αγορές. Και αυτό είναι που αποκαλώ «ελληνικό δαιμόνιο».
Σαφέστατα το
μεγαλύτερο πρόβλημα – εμπόδιο για τον Έλληνα εξαγωγέα παραμένει η ασφυκτική
έλλειψη ρευστότητας. Πρωταρχικός μας στόχος στον ΣΕΒΕ είναι η διάσωση των υγιών τουλάχιστον
επιχειρήσεων για την επόμενη ημέρα.
Ο ΣΕΒΕ, ειδικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2 ετών
κατέθεσε επίμονα συγκεκριμένες και σημαντικές προτάσεις για την τόνωση της
ρευστότητας στα αρμόδια όργανα και Υπουργεία, μέρος των οποίων έχει υιοθετηθεί,
αλλά ακόμα δεν έχουν λειτουργήσει με τον επιθυμητό τρόπο, έτσι ώστε να επιλυθεί
ουσιαστικά το πρόβλημα της ρευστότητας.
Κατ’ αρχήν η υλοποίηση του
προγράμματος ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, το οποίο μέχρι στιγμής
προχωράει με ανησυχητικά αργούς ρυθμούς εξαιτίας της απροθυμίας των ξένων
μετόχων, πρέπει να επισπευτεί και να ολοκληρωθεί άμεσα και να δεσμευτεί ένα
συγκεκριμένο ποσοστό για την ενίσχυση της ρευστότητας της πραγματικής
οικονομίας μέσω σχετικού μηχανισμού, με ευνοϊκούς όρους για τις επιχειρήσεις.
Επιπλέον, σχετικά με το κόστος δανεισμού, θεωρούμε
αδιανόητο η μέση ελληνική επιχείρηση να δανείζεται σήμερα από τα εγχώρια
τραπεζικά ιδρύματα με επιτόκια της τάξης του 8%-12%, όταν αυτά αντλούν χρήμα
από την πρωτογενή αγορά με μέσο όρο 4,5-5% και μάλιστα πιέζουν για περαιτέρω
μειώσεις στα επιτόκια κατάθεσης. Ειδικά για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι
οποίες πρέπει να βγουν και να ανταγωνιστούν στις διεθνείς αγορές, το spread του
7%-8% είναι απαγορευτικό, από τη στιγμή που χώρες με εξίσου σημαντικά δημοσιονομικά
προβλήματα, όπως η Ισπανία και η Ιταλία για επιχειρηματικά δάνεια έως 1
εκατ. ευρώ (με διάρκεια από 1 έως 5 χρόνια) δανείζουν με επιτόκιο 6%. Και για
να μειωθούν τα επιτόκια στις χορηγήσεις των τραπεζών θα πρέπει αυτές να βρουν
πρόσβαση σε «φθηνό» χρήμα. Με επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων της τάξης του
6-7% που είδαμε τους προηγούμενους μήνες στις βιτρίνες των τραπεζών, δε γίνεται
οι τράπεζες να βρουν φτηνά κεφάλαια, δε γίνεται επομένως και οι επιχειρήσεις να
δανειστούν φτηνά από αυτές.
Χρειάζεται εδώ και τώρα παρέμβαση! Η αγορά χρειάζεται άμεσα
ρευστό.
Τι σημαίνει
το δόγμα "παράγω και
εξάγω" που ο ΣΕΒΕ υποστηρίζει και αναδεικνύει συστηματικά; Πόσο εφικτή
είναι η εφαρμογή του σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΒΕ;
Η Ελλάδα την
τελευταία πενταετία από το 2008 μέχρι σήμερα, βιώνει μια πολύπλευρη δομική
κρίση, η οποία μερικώς μόνο είναι δημοσιονομικού χαρακτήρα. Η χώρα για
περισσότερο από 30 χρόνια στήριξε την ανάπτυξη της στην κατανάλωση και μάλιστα
με δανεικά με αποτέλεσμα να βιώνει μια κρίση κύρους και διεθνούς αξιοπιστίας,
ουσιαστικά κρίση εμπιστοσύνης.
Δεν μπορούμε να
συνεχίσουμε έτσι. Για να τεθεί η ελληνική
οικονομία σε σταθερές βάσεις χρειάζεται εντατικοποίηση της ήδη σημαντικής
προσπάθειας που πραγματοποιείται από τους Έλληνες εξαγωγείς. Θα πρέπει ένα
επιπλέον 25% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος μας, να μεταφερθεί σε νέες
εξαγωγικές δραστηριότητες. Σήμερα, ο εθνικός μέσος όρος στην εξαγωγική επίδοση
(εξαγωγές % ΑΕΠ) στα αγαθά είναι 12,4% και στα αγαθά και υπηρεσίες είναι στο
26%, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε 45%.
Στον ΣΕΒΕ πρεσβεύουμε ότι η ανάπτυξη δεν
μπορεί να προέρχεται πλέον από την κατανάλωση αλλά από την παραγωγή. Πώς θα προχωρήσουμε; Με όχημα το μότο «Παράγω
και Εξάγω» που
μεταφράζεται σε μια ανταγωνιστική παραγωγή με δημιουργία τις σωστών βάσεων μπορούμε να διεκδικήσουμε
μερίδιο στις διεθνείς αγορές. Και αυτό ακριβώς χρειάζεται η ελληνική οικονομία
σήμερα για την έξοδο από την ύφεση. Ευθύνη των επιχειρήσεων είναι να επενδύσουν
στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων τους, να ξεκινήσουν να
σκέφτονται «έξω από το κουτί» και να καινοτομήσουν, γιατί ένα καινοτόμο προϊόν
είναι από τη φύση του εξωστρεφές.
Η Θεσσαλονίκη ήταν και είναι μία από τις πιο σημαντικές οικονομικές
πύλες εισόδου και εξόδου της χώρας. Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος
της στη νέα εποχή του ευρώ στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, της Ευρώπης και
της Μεσογείου και ποιες δομικές αλλαγές απαιτούνται;
Η Θεσσαλονίκη, ως
μεγαλύτερο αστικό και βιομηχανικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας αποτελεί σήμερα
την βασική εξαγωγική δύναμη της περιοχής, συνεισφέροντας καθοριστικά στο εθνικό
ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, αφού αποτελεί το νομό με την μεγαλύτερη εξαγωγική
επίδοση στη χώρα μας. Λόγω στρατηγικής γεωγραφικής θέσης στον παγκόσμιο χάρτη,
η Θεσσαλονίκη θα έπρεπε να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, ως εξελιγμένο διαμετακομιστικό
κέντρο. Μάλιστα, η ακτίνα
επιρροής της περιοχής αυξάνεται κατακόρυφα λόγω εγγύτητας με στρατηγικούς
εταίρους – πελάτες της χώρας μας όπως η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Ιταλία, η
Ρουμανία ακόμα και η Γερμανία, ενώ η άμεση ενδοχώρα της πόλης είναι όλη η
Βαλκανική φτάνοντας μέχρι τις πρώην ΕΣΣΔ.
Δυστυχώς τα πλεονεκτήματα που μας χάρισε η φύση δεν τα εκμεταλλευόμαστε,
το αντίθετο μάλλον τα σαμποτάρουμε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το λιμάνι μας στη Θεσσαλονίκη. Η πόλη και η
χώρα κατ’ επέκταση πριν από μερικά χρόνια έχασε μια μεγάλη ευκαιρία. Και προσπαθεί να επαναλάβει το ίδιο λάθος. Το
λιμάνι μας δεν έχει ανάγκη μόνο για ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των
υποδομών και των υπηρεσιών που παρέχει, για την εξυπηρέτηση των χρηστών και του
διεθνούς εμπορίου της
ευρύτερης περιοχής, και που ενδεχομένως μπορεί να κάνει και από μόνο του, αλλά
πρέπει επίσης να προσελκύσει μεταφορικό έργο μέσω διεθνών συνεργασιών. Η
παραχώρηση της προβλήτας 6 του ΣΕΜΠΟ θα μπορούσε να προσελκύσει τέτοιες
διεθνείς συμμαχίες.
Η συνολική
πώληση του λιμανιού που προωθείται και όχι μόνο της προβλήτας 6, είναι μια
αρνητική εξέλιξη, όχι μόνο γιατί οι ξένοι πάροχοι προτιμούν την παραχώρηση αλλά
κυρίως γιατί θα δημιουργήσει ένα νέο κύκλο εσωστρέφειας, που θα καθυστερήσει
οποιαδήποτε αλλαγή στην κατάσταση του λιμανιού.
Η χώρα έχει πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη από άμεσες αλλαγές Θεωρώ ότι συγκριτικά, μικρή σημασία για την
οικονομία έχει το ποσό που θα μπει στα ταμεία του κράτους από την παραχώρηση
της προβλήτας, ή του λιμανιού. Το σημαντικό είναι η δημιουργία κύκλου
εργασιών γύρω από το λιμάνι. Τα πολλαπλασιαστικά οφέλη είναι τα σημαντικά
και αυτά που θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Επιπλέον,
καθοριστική για την ανάπτυξη συνδυασμένης μεταφοράς είναι η ανάπτυξη του ΟΣΕ Αν γίνουν αυτό η Θεσσαλονίκη λόγω
γεωγραφικής θέσης, έχει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα να προαχθεί σε
διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο, εξυπηρετώντας transit φορτία για την
ενδοχώρα της Ευρώπης.
Αν καταφέρουμε να δημιουργήσουμε σύγχρονες
ολοκληρωμένες δομές εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως συνδυασμένες μεταφορές με
επίκεντρο την αξιοποίηση του Λιμένα Θεσσαλονίκης, του σιδηροδρομικού δικτύου
και τη δημιουργία ενός διαμετακομιστικού κέντρου, θα καταφέρουμε να πείσουμε
σταδιακά τα εμπορικά πλοία των διεθνών ναυτιλιακών γραμμών να μην διασχίζουν το
Γιβραλτάρ κατευθυνόμενοι προς το Rotterdam, αλλά να έρχονται
από τη Θεσσαλονίκη και μέσω των ολοκληρωμένων παρεχόμενων υπηρεσιών logistics να μεταφέρονται στην υπόλοιπη Ευρώπη (πχ.
μέσω του Άξονα 10 απευθείας μεταφορά στο Μόναχο). Με αυτό τον τρόπο η
εξοικονόμηση στο μεταφορικό κόστος μπορεί να φτάσει μέχρι και το 40% και εδώ
βρίσκεται ο στρατηγικός χαρακτήρας που διαθέτει λόγω γεωγραφικής θέσης το
λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
